Μενέλαος Παπαδημητρίου: Το "Μαμαλαίϊκο" στο Βλάσι Αργιθέας Καρδίτσας τμήμα της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς!!!" Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Άρθρα
- Εκτύπωση
Μεγάλο το πλήγμα που δέχθηκε η Αργιθέα στα μνημεία της και στα παλαιά ιδίως σπίτια της από το σεισμό της 31.8.2018.
Μεγάλη κι η στενοχώρια όσων είδαμε τα πατρικά μας να έχουν ανοίξει.
Ανάμεσά τους και ένα από τα παλαιότερα και ιστορικότερα σπίτια, το πετρόκτιστο <<Μαμαλαίϊκο>>, στο Βλάσι Αργιθέας Καρδίτσας.
Για το συγκεκριμένο ιστορικό σπίτι ηλικίας 200 και ετών, (ας με συγχωρήσουν οι συνιδιοκτήτες για την παρέμβασή μου αυτή που από καρδιάς κάμνω και από καλή πρόθεση), έχω να εξιστορήσω πως, γυρίζοντας πριν μερικά χρόνια όλα τα Χωριά της Αργιθέας και καταγράφοντας με το φακό μου τα ιστορικά και εκκλησιαστικά μνημεία, τα πετρογέφυρα, τις πετρόβρυσες και τα πετρόκτιστα σπίτια που κρατούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, την ομορφιά, την ιστορία και τον πολιτισμό μας, περνώντας στις 13.8.2009 από το πανέμορφο Βλάσι και περιδιαβαίνοντας τα σοκάκια του, έφτασα και σε αυτό.
Με μαγνήτισε όταν σήκωσα το φακό μου και πήρα μερικές φωτογραφίες του!!!
Η εντύπωση που σχημάτισα εξ αρχής για το δίπατο αυτό σπίτι με ανώγια και τέσσερα κατώγια του, από τις προσόψεις του, τους εξώστες και την ισόγεια με τα υπέρθυρα θολωτή πέτρινη είσοδό του, με την δίφυλλη ξύλινη πόρτα από φαρδιές μασίφ σανίδες - ταμπλάδες μονοκόμματους καθ’ ύψος και πλατυκέφαλα γυφτοκάρφια και με τις τρύπες από βόλια ή σφαίρες επάνω στα στήθια της, με το μάνταλο και την αμπάρα - το ματέρι πίσω της στο εσωτερικό για προστασία από παραβίαση, τις γωνίες του με τα πελεκητά αγκωνάρια ως ράμμα, τις ανάγλυφες αναπαραστάσεις των μαστόρων, τις αγραπίδες του, τα ξύλινα σινάζια – ζνάρια (ξυλοδεσιές), τα πολλά παράθυρα με ξύλινα πρέκια και ακόμα εκεί τα σιδερένια κάγκελα, τα δυο μικρά παράθυρα πάνω από την κυρία είσοδο που προφανώς να αποτελούσαν και πολεμίστρες και το ’καναν πραγματικό φρούριο, ήταν πως πρόκειται για παμπάλαιο πετρόχτιστο και το μυαλό μου αναρωτιούνταν ωσπόση ιστορία να έχει μέσα του….
Πόσοι και πόσοι να γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε αυτό κι ωσπόσοι διαβάτες, σημαντικοί και απλοί, να πέρασαν και να ’φαγαν ψωμί, να πυρώθηκαν και να πλάγιασαν!!!!
Ήμουν άτυχος την εποχή εκείνη αφού δεν βρήκα κάποιους από τους ιδιοκτήτες του εκεί για να λάβω πλειότερη ενημέρωση.
Ήταν όμως ανοιχτό και διακριτικά, με σεβασμό, πήρα λίγες φωτογραφίες και από το εσωτερικό του.
Από τον εν ζωή Σωκράτη Μάμαλη, 96 ετών, μαθαίνουμε πως το <<Μαμαλαίϊκο>> στο Βλάσι χτίσθηκε το 1816 από μαστόρους Ηπειρώτες και είναι το μοναδικό που διασώθηκε όταν οι Τούρκοι κατέκαψαν το Χωριό.
Θυμάται από τις αφηγήσεις παλαιοτέρων και μολογάει πως <<στο Μαμαλαίϊκο>> είχε το στρατηγείο του ο τούρκος διοικητής στην Επανάσταση του 21 και μετά.
Επαναστατώντας οι Έλληνες πολιόρκησαν το σπίτι, μπήκαν και έσφαξαν τους τούρκους, μάλιστα δε τον έναν τον έθαψαν σε κάποιο από τα δυο κατώϊα.
Μαθαίνουμε επίσης πως:
α) στο σπίτι αυτό έμενε η οικογένεια του διακεκριμένου γιατρού – χειρουργού με ανθρωπιστική ευαισθησία και κοινωνικά οράματα Πέτρου Σωκράτη Κόκκαλη [Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και Παιδείας.της Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας (ΠΕΕΑ –Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης), όταν αυτή είχε έδρα της τα Πετρίλια Αργιθέας το 1944]!!! . – Και
β) στο σπίτι αυτό έμενε και ο συνταγματάρχης πεζικού και μετέπειτα στρατηγός – ηγέτης μονάδων του ΕΛΑΣ Δημήτριος Φλούλης.
…..Είμαι βέβαιος πως οι σημερινοί συνιδιοκτήτες << του Μαμαλαίϊκου>> (Σταυρούλα Δημητρίου θυγατέρα Αλεξάνδρου Μάμαλη, Ελένη Μάμαλη του Δημητρίου και Αθανάσιος Μάμαλης του Βασιλείου) παρά το μεγάλο οικονομικό βάρος για εργασίες αποκατάστασης, αναπαλαίωσης, αναστήλωσης και συντήρησης, θα κινηθούν με βάση τα δικαιούμενα και τα προβλεπόμενα στην αποκατάσταση των σοβαρότατων ζημιών της ιστορικής αυτής οικίας, να την κρατήσουν όρθια αφού είναι και για τους ίδιους και για το πανέμορφο Βλάσι και για την Αργιθέα πραγματικά ένα κτίσμα - μνημείο και ως κτισμένο πριν το 1830 χαρακτηρίζεται ως διατηρητέο – αρχαίο μνημείο και προστατεύεται αυτοδίκαια από το νόμο χωρίς την απαίτηση έκδοσης σχετικής διοικητικής πράξης.
Είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό μνημείο από αρχιτεκτονικής και παραδοσιακής άποψης και τμήμα της Ιστορία της οικογένειάς τους, της Αργιθέας και της Ελλάδας!!!
Οφείλουν και η Πολιτεία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, σε συνεργασία με το Δήμο Αργιθέας, δια των αρμοδίων Υπηρεσιών να προβούν άμεσα στις δέουσες ενέργειές τους για τη σεισμόπληκτη περιοχή της Αργιθέας (από το σεισμό της 31.8.2018) ώστε να διασωθούν τα μνημεία της και να βοηθηθούν όλοι οι Αργιθεάτες που επλήγησαν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση των οικιών τους και άλλων σημαντικών για αυτούς κτισμάτων.
Με σεβασμό στην Ιστορία μας!!!
Αθήνα, 26.3.2019
Μενέλαος Παπαδημητρίου