Κινηματογραφική Λέσχη Τρικάλων: Ο αξιότιμος κ. Ουέλς στη μεγάλη μας οθόνη Κύριο
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Τρίκαλα
- Εκτύπωση
Ο μεγάλος σκηνοθέτης Ορσον Ουέλς τιμάται από την Κινηματογραφική Λέσχη Τρικάλων, στο πλαίσιο των ετήσιων αφιερωμάτων σε μεγάλους σκηνοθέτες. Φέτος επιλέξαμε τον Αμερικανό που εισήγε μια σαφώς διαφορετική κινηματογραφική «γραφή».
Το αφιέρωμα αποτελείται από δύο ταινίες, Η πρώτη, «Ο Αγνωστος», προβάλλεται τη Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου. Η δεύτερη, «Ο τρίτος άνθρωπος», θα προβληθεί τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου.
«Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ»
ΥΠΟΘΕΣΗ
Βρισκόμαστε αμέσως μετά τον πόλεμο και ο κυνηγός των Ναζί Mr. Wilson (Edward G. Robinson) προσπαθεί να εντοπίσει τον Franz Kindler, έναν εγκληματία πολέμου που διοικούσε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Παρακολουθεί έναν κατώτερο Ναζί, τον Konrad Meinike,που ελπίζει να τον οδηγήσει στον Kindler και έτσι φθάνει στο Χάρπερ, μια μικρή επαρχιακή πόλη στο Κονέκτικατ, αλλά εκεί χάνει τα ίχνη του. Σύντομα όμως θα ανακαλύψει πως ο καθηγητής του τοπικού λυκείου Charles Rankin (Orson Welles) που μόλις έχει παντρευτεί την αφελή Mary Longstreet (Loretta Young) κόρη ενός δικαστή, είναι ο εγκληματίας που αναζητά. Θα παραμείνει στην πόλη όπου θα ξεκινήσει ένα κυνηγητό σαν της γάτας με το ποντίκι, με την Mary στον ρόλο του δολώματος για να αποκαλύψει την πραγματική ταυτότητα του Rankin.
ΚΡΙΤΙΚΗ
Η τρίτη ταινία του Orson Welles σε ηλικία 31 ετών είναι το πρώτο noir του δημιουργού και βασίζεται σε μια ιστορία του Victor Trivas που έχει κάνει και την κινηματογραφική διασκευή μαζί με τον Anthony Veiller.
Ατμοσφαιρικό νουάρ, που παρά τις μεγάλες του αδυναμίες στο σενάριο, γοητεύει με την εξαιρετική φωτογραφία του Russell Metty, που ήταν υπεύθυνος εκτός άλλων ταινιών και για την φωτογραφία στο εξαιρετικό Touch of Evil πάλι του Orson Welles και το Spartacus για το οποίο είχε πάρει και το Όσκαρ. Οι σκιές κάνουν το δικό τους παιχνίδι πότε τονίζοντας τα εξαίσια ζυγωματικά της πανέμορφης Loretta Young και πότε δίνοντας στον Welles την όψη του απόλυτου κακού.
H στιβαρή σκηνοθεσία του Welles κλιμακώνει την ένταση με κάθε σκηνή, μέχρι την τελική αναμέτρηση των πρωταγωνιστών στο καμπαναριό της εκκλησίας, η οποία είναι η καλύτερη σκηνή της ταινίας.
Ο Edward G. Robinson είναι θαυμάσιος στο ρόλο του ικανού ντετέκτιβ, όπως και ο Orson Welles και οι σκηνές όπου βρίσκονται και οι δύο είναι αυτές που έχουν την μεγαλύτερη ένταση και δύναμη. Κάποια κενά ωστόσο του σεναρίου υποβαθμίζουν μια ταινία που διαφορετικά ίσως συγκαταλεγόταν στις καλύτερες του σκηνοθέτη.
Ο ίδιος ο Welles την θεωρούσε από τις χειρότερες ταινίες του και είχε δηλώσει πως την έκανε μόνο για να αποδείξει πως μπορεί να γυρίσει οποιαδήποτε ταινία. Ίσως πολύ αυστηρός κριτής του εαυτού του, αλλά οπωσδήποτε όχι από τις καλύτερές του.
Ο Ουέλς και ο φασισμός
Πριν από την εν λόγω ταινία, ο Welles είχε δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη φύση του Φασισμού και ειδικά σε βίντεο-ντοκιμαντέρ για τα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης. Στη στήλη που διατηρούσε στην New York Post έγραψε πως αυτά τα πλάνα ντοκιμαντέρ πρέπει “να θεωρηθούν” ως δείκτης «σήψης της ψυχής, ένα τέλειο πνευματικό σκουπίδι» συνδεόμενο με αυτό που αποκαλούμε […] Φασισμό. Ο Welles εργάστηκε πάνω σε κάποιες από αυτές του τις ανησυχίες στην ταινία: η ταινία ασχολείται ανοιχτά με τις επιπτώσεις του Φασισμού. Σε μία εντυπωσιακή σκηνή ο κύριος Wilson δείχνει στη Mary Longstreet κάποια πλάνα που είχαν τραβηχτεί από Στρατόπεδα Συγκέντρωσης. Η Mary στέκεται αποσβολωμένη και ο Welles κρατά το πλάνο (κάμερα) κοντινά στο πρόσωπό της, καθώς το φως του προβολέα τρεμοπαίζει πάνω του. Στην σκηνή αυτή ο Wilson λέει ότι ο Kindler «συνέλαβε τη θεωρία της γενοκτονίας- μαζική μείωση του πληθυσμού των κατακτημένων χωρών». Στη στήλη του στην εφημερίδα ο Welles έγραψε ότι οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις στην μετα-πολεμική Γερμανία δεν θα εξαλείψουν τον Φασισμό. Οι ακόλουθοι του Ναζισμού «βάζουν τα καύσιμα για μία άλλη πυρκαγιά…». Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές της ταινίας ο κύριος Wilson και ο Kindler/Rankin συνοδεύουν τους Longstreets για δείπνο. Η συζήτηση κατά τη διάρκεια του δείπνου καταλήγει σε ένα άρθρο για τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις στην μετα-πολεμική Γερμανία. Ο Rankin ισχυρίζεται ότι οι Γερμανοί δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ το όνειρό τους για την κατάκτηση όλου του κόσμου- απηχώντας-επαναλαμβάνοντας το συναίσθημα από την στήλη του Welles. O Robinson είχε εμφανιστεί 7 χρόνια αργότερα σε μία αντι-ναζιστική ταινία με τίτλο “ Confessions of a Nazi Spy” («Εξομολογήσεις ενός Πράκτορα Ναζί»).
Tips
- Πιστεύεται πως είναι η πρώτη ταινία που βγήκε στις αίθουσες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έδειξε πλάνα από στρατόπεδα συγκέντρωσης.
- Η ταινία δημιουργήθηκε από την International Pictures και κυκλοφόρησε από την RKO Radio Pictures. Τα πνευματικά δικαιώματα αρχικά ανήκαν στην Haig Corporation, αλλά η ταινία πλέον είναι δημόσιας χρήσης, αφού οι παραγωγοί το 1973 απέτυχαν να τα ανανεώσουν (copyright).
- Επιπλέον, «Ο Άγνωστος» ήταν η μοναδική ταινία του Welles που υπήρξε κερδοφόρος επιτυχία με την πρώτη της κυκλοφορία σε αντίθεση με την ταινία «Ο Πολίτης Κέϊν» που γύρισε πίσω το κεφάλαιο του προϋπολογισμού και του μάρκετινγκ, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να κάνει κέρδη.
- Η ταινία “The Stranger” προτάθηκε στην Ακαδημία Βραβείων για καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο.
Info
Πρωταγωνιστούν: Edward G. Robinson, Loretta Young, Orson Welles, Philip Merivale, Richard Long, Konstantin Shayne, Byron Keith, Billy House, Martha Wentworth
Είδος ταινίας: Αστυνομική, Δράμα, Μυστηρίου, Φιλμ Νουάρ, Θρίλερ
Σκηνοθεσία: Orson Welles
Σενάριο (Writing credits): Anthony Veiller , Victor Trivas Decla Dunning,
Victor Trivas, John Huston, Orson Welles
Παραγωγή: Sam Spiegel
Μουσική: Bronislau Kaper
Φωτογραφία: Russell Metty
Χρονολογία παραγωγής: 1946
Χώρα παραγωγής: ΗΠΑ
Γλώσσα: Αγγλικά, Ισπανικά
Εικόνα: Ασπρόμαυρη 1.37 : 1
Διάρκεια: 95'
Ήχος: Mono (Western Electric Recording)
Τοποθεσίες γυρισμάτων: ΗΠΑ (Χόλιγουντ, Λος Άντζελες)
ΠΟΥ, ΠΟΤΕ
ΠΟΥ, ΠΟΤΕ, ΠΟΣΟ
Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2014, στον δημοτικό κινηματογράφο, μύλος Ματσόπουλου
Ωρα έναρξης 21.45
Εισιτήρια: Κάρτα μέλους 20 ευρώ (10 ευρώ για άνεργους/φοιτητές) συν 2 ευρώ ανά ταινία. Μη μέλη 5 ευρώ.