Σωτ. Παπαγεωργίου: «Ακρίβεια και φτώχεια: οι σύγχρονες συμπληγάδες»
- μέγεθος γραμματοσειράς μείωση του μεγέθους γραμματοσειράς αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
- Κατηγορία Άρθρα
- Εκτύπωση
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τα ελληνικά νοικοκυριά επιβαρύνθηκαν το δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου στο ηλεκτρικό ρεύμα κατά 37,8%, στο φυσικό αέριο κατά 135,7%, στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 34,1% και στα υγρά καύσιμα κατά 21,7%.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αυξανόμενης ακρίβειας οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έλαβαν άμεσα αλλά και μακρόπνοα μέτρα για να αναχαιτίσουν την αύξηση του πληθωρισμού καθώς και του ενεργειακού κόστους. Αποφάσισαν δηλαδή να εισέλθουν σε μια φάση κρατικού παρεμβατισμού με αναδιανεμητικές πολιτικές ενέργειας ώστε να αποφευχθεί η ενεργειακή φτώχεια. Οι υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού νότου για παράδειγμα (η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία) μερίμνησαν και νομοθέτησαν τη μείωση φόρων κατανάλωσης και του ΦΠΑ στην ενέργεια. Μάλιστα στην Πορτογαλία, της οποίας ο πληθωρισμός κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, η κρατική παρέμβαση στην Ρ.Α.Ε. (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) το 2019 αποδείχθηκε κομβικής σημασίας αφού σήμερα οι θεσμικές αυτές παρεμβάσεις του πορτογαλικού κράτους έχουν εξασφαλίσει σημαντικές μειώσεις στα ηλεκτρικά οικιακά και βιομηχανικά τιμολόγια.
Αντίθετα, στη χώρα μας η εκτίναξη της ακρίβειας εκτιμάται ότι θα έχει και συνέχεια τους επόμενους μήνες καθότι η κυβέρνηση επιλέγει να μην υιοθετήσει ανάλογες πολιτικές μείωσης φόρων και ΦΠΑ σε ενέργεια και βασικά καταναλωτικά αγαθά. Μάλιστα, η κατάσταση ίσως χειροτερεύσει από μία ενδεχόμενη σύρραξη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Οι βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις με το επίδομα θέρμανσης και την μικρή οριζόντια μείωση στα ηλεκτρικά τιμολόγια δεν δίνουν λύση στο πρόβλημα. Η πίεση στο μηνιαίο εισόδημα των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων είναι πλέον αφόρητη καθώς έχει αυξηθεί ακόμη και το κόστος διατροφής και στέγασης. Εκτός, λοιπόν, από επιδοματικά μέτρα χρειάζονται μακροπρόθεσμες πολιτικές ρύθμισης της αγοράς που δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος. Όσο η κυβέρνηση δεν λαμβάνει μέτρα για την ανάσχεση της κρίσης αυτής τόσο περισσότερο θα διαβρώνεται το εισόδημα των πολιτών.
Η αναπροσαρμογή των έμμεσων φόρων, ειδικά του ΦΠΑ, και ο αποτελεσματικός έλεγχος αθέμιτων πρακτικών αισχροκέρδειας στην αγορά θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποτροπή των πληθωριστικών πιέσεων καθώς και στην ανάσχεση της υποβάθμισης τόσο του εισοδήματος όσο και των συνθηκών διαβίωσης στην Ελλάδα. Με δεδομένη την αβεβαιότητα για τον τερματισμό της πανδημίας, όσο ο κατώτατος μισθός βρίσκεται κάτω από το όριο σχετικής φτώχειας και το εγχώριο παραγωγικό σύστημα δημιουργεί χαμηλόμισθες θέσεις εργασίας, τόσο το ποσοστό ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας θα παραμένει υψηλό και το επίπεδο διαβίωσης μεγάλης μερίδας των πολιτών θα είναι χαμηλό. Η άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού αποτελεί αναγκαίο μέτρο στήριξης της μισθωτής εργασίας, ειδικά για τους χαμηλόμισθους αφού αποτρέπει συνολικά την αύξησης της ανισότητας εισοδήματος και πλούτου και συμβάλλει ταυτόχρονα στην χρηματοοικονομική σταθερότητα της οικονομίας μακροπρόθεσμα.
Παπαγεωργίου Σωτήρης
Φιλόλογος ΑΠΘ, MSc
Υπ. Διδάκτωρ Παν\ίου Ιωαννίνων
Μέλος ΚΠΕ ΚΙΝΑΛ - ΠΑΣΟΚ